Mark E. Olson wspomina Chryslera Turbine 1963
na zdjęciu pierwszy od prawej Mark E. Olson
On the photo Mark E. Olson is the first from right
Nasza rodzina była jedną z 203 rodzin w Stanach Zjednoczonych, którym dano szansę prowadzić dream cara, co już samo w sobie było rzeczą wyjątkową.
Cała operacja dostarczenia samochodu została poprzedzona konferencją prasową i śniadaniem z wiceprezesem Chrysler Corp. oraz sesją zdjęciową prasy i koncernu Chryslera.
Being chosen as one of the 203 families in the United States who had a chance to drive a dream car was truely a once in a life thing.
The whole delivery of the car was surronded with a news conference, breakfast with V.P.'s from Chrysler Corp. and many photos taken by both the newspapers and Chrysler.
Sam samochód prowadził się jak dzisiejszy współczesny nam samochód. Wsiadałeś, przekręcałeś kluczyk w prawo aż do oporu i puszczałeś kluczyk.
Sam proces zaskoczenia motoru był automatyczny. Silnik zaczynał się "nakręcać" i przy obrotach 10 tys. na minutę mogłeś usłyszeć małe puf albo szum powietrza, gdy silnik się nagrzewał. Moment obrotowy silnika mógł natychmiast się podnieść do liczby 18 tys. obrotów na minutę. Po sekundzie lub dwóch można było jechać. Przesuwało się wybierak skrzyni do przodu i naciskało się na pedał gazu.
Chrysler chciał, aby ten samochód był jak najbardziej podobny w użytkowaniu do klasycznego samochodu z silnikiem tłokowym.
The car itself drove much like any modern car today. You got in, turned the key to the right against the spring and let it spring back.
The whole start process was automatic from there. The engine would start to "spool up" and at about 10,000 - 12,000 rpm at which time you might hear a small poof or whoosh as the burner lit up. The engine would then rapidly increase to about 18,000 rpm. After about a second or two, you were all set to go. Put the gear selector in drive and step on the gas pedal.
Chrysler made using the car as close to a conventional piston engine as possible.
Samochód miał małe opóźnienie (krótsze niż sekunda) gdy naciskałeś pedał gazu. Po godzinie jazdy można było łatwo wyczuć kiedy powinieneś wcisnąć gaz, aby uniknąć opóźnienia.
Powiedziano nam, że opóźnienie możnaby wyeliminować montując z powrotem klasyczny konwerter w skrzyni biegów. Nasz samochód miał drugą turbinę w miejscu konwertera i opóźnienie było zwiększone ze względu na czas potrzebny na wprowadzenie jej w ruch.
There was a very small "lag" (less than one second) if you just stomped on the accelerator pedal. After about an hour of driving you got pretty good at judging when you should step on the gas to avoid the delay.
We have been told, the delay was eventually eliminated by putting a torque converter back on the transmission. Our car used the second turbine as a torque converter and the lag was increased by the time for the turbine to start moving.
Na drodze samochód prowadził się bardzo równo i pomijając nierówności na drodze, nie czuło się nigdzie wibracji. Wrażenie było bliskie unoszeniu się nad powierzchnią drogi.
On the road, the car was very smooth and except for road roughness there was no vibration at all. It was close to flying on the ground.
Z powodu unikalnego designu i napędu samochód skupiał wokół siebie tłum zainteresowanych ludzi, gdziekolwiek się pojawiał. Gdy się spieszyliśmy, był to wielki problem, by wydostać się od grona ciekawskich ludzi, którzy chcieli otworzyć maskę i uruchomić lub wyłączyć silnik itede. Nas bardzo bawiło takie zainteresowanie, lecz niekiedy było to dokuczliwe.
The car because of it's unique design and powerplant, attracted a crowd of interested people where ever we went. If we were in a hurry, it was hard to get away from all the curious people who wanted us to open the hood and start the engine, shut it off etc. We really enjoyed the attention at times but it could be a nuisance also.
Mój ojciec przewiózł wiele osób tym samochodem. Prawie wszyscy byli pod wrażeniem. Pewnego razu prędkościomierz doszedł do liczby 120 mil na godzinę (prawie 200 km na godzinę - przyp. red). Były pogłoski, że samochód ma ogranicznik prędkości.
Z naszego doświadczenia oraz z rozmów z facetem, który prowadził książkę serwisową dla samochodu, mogę powiedzieć, że nie było żadnego ograniczenia. Było nieco rzeczą ryzykowną jechać tak szybko na oponach diagonalnych i uważam, że nie było to raczej bezpieczne.
My father let many people drive the car. Most were very impressed. One time we had the car's speedometer burried at 120 mph.
There have been rumors that there was a "limiter" on the car - from our own experience and talking to the guy who wrote the service manual for the cars, I can say, there was no limiter. It was a bit risky driving that fast on bias ply tires however and I don't suggest it was safe.
Nasz samochód zepsuł się dwa razy, oba przy moim prowadzeniu.
Za pierwszym razem wjechałem w dużą dziurę na drodze i to spowodowało, że samoregulator przednich hamulców wyskoczył. Wozem prawie bez hamulców doturlaliśmy się do salonu Chryslera. Ludzie ściągnęli wtedy rano w niedzielę gościa z kościoła, by naprawił nasze auto.
Za drugim razem wybraliśmy się na dłuższą wycieczkę i silnik zgasł. Zjechaliśmy samochodem na pobocze i poprosiliśmy farmera w okolicy, by pozwolił nam skorzystać z telefonu. Wóz zaholowaliśmy do większego miasta, by specjalista od turbiny mógł tam dolecieć samolotem następnego ranka i wymienić złamane części. Dzięki temu mogliśmy potem kontynuować podróż.
Our car broke down twice, both times with me driving.
Once I hit a bad pot-hole in the road and that caused the adjusting device in the front brake to become dis-lodged. This resulted in "no brakes" we limped to a dealership where they got a guy out of church on a Sunday morning to come down and fix the car.
The other time we were traveling and the engine just quit. We pulled over and asked a farmer near by to use his phone. The car was towed to the next large town where a turbine coordinator would fly into the next morning and fix the wire that broke so we could continue on our trip.
Przeciętne zużycie paliwa nie było tematem do chwalenia się. Proszę jednak pamiętać o tym, że zapalaliśmy i wyłączaliśmy silnik o wiele razy więcej niż normalnie. Kilka razy testowaliśmy samochód pod tym względem i wyszło nam 14-17 mil na galonie poza miastem i mniej w mieście. Przeciętne zużycie to 13 mil na galonie (olej napędowy).
Fuel mileage was not anything to brag about. However, remember we started and stopped the engine many more times than normal. We tested it on a few occasions and found it was between 14 - 17 miles per gallon on the road and less in town. An average was about 13 miles per gallon of Diesel Fuel.
Silnik mógł pracować na każdym paliwie płynnym, nawet na etanolu, gdyby był tylko dostępny w roku 1965, kiedy to testowaliśmy samochód.
The engine would work fine on almost any fluid fuel, Ethanol would have been fine if it were available in 1965 when we had the car.
Dziękuję firmie Chrysler Corporation za szansę doświadczenia tego samochodu, nawet za to, że to trwało tylko trzy miesiące latem roku 1965.
I thank Chrysler Corporation for the chance to experience that car, even if it was just for three months in the Summer of 1965.
Mark Olson
P.S. Bardzo proszę, zajrzyjcie na naszą stronę o naszym Chryslerze: Turbinecar.com P.S. I please you very much, look our website about our Chrysler: Turbinecar.com